Geniz eti (adenoid) ve bademcikler (tonsiller), bağışıklık sisteminin önemli parçalarıdır. Ancak bazı durumlarda bu dokular, sık enfeksiyonlar veya solunum yolu tıkanıklıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Böyle durumlarda cerrahi müdahale yani adenoidektomi ve tonsillektomi gündeme gelir.
Peki bu iki ameliyat aynı anda yapılabilir mi? Tek anestezi ile iki sorunu çözmek mümkün mü? Bu yazıda, hem çocuklar hem de yetişkinler için yanıtları bulacaksınız.
İçerik Haritası
Adenoidektomi Nedir?
Adenoidektomi, burun arkasında yer alan geniz etinin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir.
Geniz eti büyümesinin başlıca nedenleri şunlardır:
- Sık tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları
- Alerjik reaksiyonlar
- Genetik yatkınlık
- Bağışıklık sistemi sorunları
Belirtileri:
- Sürekli burun tıkanıklığı
- Ağızdan nefes alma alışkanlığı
- Horlama ve uyku apnesi
- Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları
- İşitme kaybı
Bu belirtiler özellikle çocuklarda daha belirgin olup, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi) Nedir?
Bademcikler, boğazın her iki yanında yer alan lenfoid dokulardır. Görevleri, vücuda giren bakteri ve virüslerle savaşmaktır. Ancak bazı durumlarda sorun kaynağı haline gelebilirler.
Tonsillektomi genellikle şu durumlarda uygulanır:
- Yılda 5-6’dan fazla tekrarlayan bademcik iltihabı
- Bademcik apsesi
- Uyku apnesine neden olan aşırı bademcik büyümesi
- Yutma güçlüğü ve konuşma problemleri
- Kronik ağız kokusu
Geniz Eti ve Bademcik Ameliyatı Birlikte Yapılabilir mi?
Adenoidektomi ve bademcik ameliyatı, doğru hasta grubunda aynı anda güvenle yapılabilir. Bu sayede hem iyileşme süreci hem de cerrahi süreç kısalır. Ancak her hasta farklıdır; bu nedenle karar mutlaka KBB uzmanı tarafından muayene ve tetkikler sonrası verilmelidir.
İki Ameliyat Neden Birlikte Yapılır?
- Aynı bölgede yer alan dokuların sorun yaratması – Hem burun hem de boğaz tıkanıklığı
- Uyku apnesi – Horlama, nefes durmaları
- Tekrarlayan enfeksiyonlar – Boğaz, burun ve kulak sorunlarının bir arada olması
- Konuşma ve işitme sorunları – Geniz eti orta kulak basıncını etkileyebilir
İki Ameliyatı Birlikte Yapmanın Avantajları
İki ameliyatın aynı seansta yapılmasının pek çok avantajı vardır:
- Tek Anestezi: Çocuk veya yetişkin yalnızca bir kez genel anesteziye girer.
- Tek İyileşme Süreci: Boğaz ağrısı, yutma güçlüğü ve iyileşme süresi tek bir dönemde tamamlanır.
- Daha Az Maliyet: Hastane, ameliyat ve anestezi maliyetleri düşer.
- Zaman Tasarrufu: Okul veya işten uzak kalma süresi kısalır.
- Enfeksiyon Riskinin Azalması: Tek cerrahi işlem, tekrarlayan hastane süreçlerini önler.
İki Ameliyatı Birlikte Yapmanın Avantajları
Her cerrahi işlem gibi, bu kombine operasyonun da bazı riskleri olabilir:
- Ameliyat Süresinin Uzaması: İki işlem bir arada yapılacağı için operasyon süresi biraz daha uzun olabilir.
- İyileşme Sürecinde Ağrı: Hem bademcik hem geniz eti alınmışsa, boğaz ağrısı daha yoğun hissedilebilir.
- Kanama Riski: Özellikle ameliyat sonrası ilk 10 gün dikkat edilmelidir.
- Beslenme Güçlüğü: İlk günlerde sıvı ve yumuşak gıdalarla beslenmek gerekebilir.
Ameliyat Süreci
- Anestezi: Genel anestezi altında yapılır.
- Süre: Ortalama 30-45 dakika sürer.
- Teknik: Ağızdan girilerek bademcikler alınır, burun arkasındaki geniz eti temizlenir.
- Taburculuk: Çoğu hasta aynı gün taburcu edilir.
İyileşme Dönemi
Her cerrahi işlem gibi, bu kombine operasyonun da bazı riskleri olabilir:
İlk Günler:
- Soğuk ve yumuşak gıdalar (dondurma, yoğurt, çorba)
- Bol sıvı tüketimi
- İstirahat
İlk 10 Gün:
- Fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı
- Baharatlı ve sert gıdalar tüketilmemeli
- Doktorun verdiği ilaçlar düzenli kullanılmalı
Geniz Eti ve Bademcik Ameliyatı Kimler İçin Uygun?
- Çocuklar: Sık enfeksiyon geçiren, horlayan, uyku apnesi olan çocuklar
- Yetişkinler: Kronik bademcik iltihabı veya geniz eti büyümesi olan ve ek risk faktörü bulunmayan kişiler
- Orta Kulak Sorunları Olanlar: Geniz eti büyümesi nedeniyle kulakta sıvı birikmesi yaşayanlar
Geniz Eti ve Bademcik Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Burun Deliklerinin Eşit Olmaması Doğal mı, Yoksa Müdahale Gerektirir mi?
Burun deliklerinin eşit olmaması, çoğu zaman doğal bir anatomik farklılıktır ve tedavi gerektirmez. Ancak asimetri belirginse, nefes alma problemleri yaratıyorsa veya estetik açıdan rahatsız ediciyse, modern tıbbın sunduğu yöntemlerle çözülebilir.
Küçük farklılıklar doğal olsa da, yaşam kalitenizi etkileyen her durumda bir KBB uzmanına başvurmak en doğru adımdır.
Prof. Dr. Salih Aydın
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı
İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi